Jesienią ponownie zasiądziemy na fotelach kinowych, aby poznać lub odkryć na nowo hiszpańskie kino z połowy XX wieku i jego twórców. W drugim cyklu Mistrzowie Kina Hiszpańskiego zobaczymy głośne filmy Luisa Garcíi Berlangi, Luisa Buñuela, Edgara Neville’a, Fernanda Fernana Gómeza i Juana Antonia Bardema. Dzieła nagradzane na festiwalach filmowych, zakazane przez cenzurę, będące portretem Hiszpanii i jej społeczności sprzed dwóch i trzech pokoleń.
Cykl otworzy „Kat” (El verdugo). Wspólne dzieło trójki śmiałków – L. G. Berlangi, Rafaela Azcona i Ennia Flaiana – podejmujących w dobie wszechobecnej cenzury temat kary śmierci. Obraz z miejsca został uznany przez ówczesny rząd Franco za antypatriotyczny i antyhiszpański, a jego projekcje zakazane. Sam Franco oświadczył publicznie oczernił Berlangę nazywając go „kimś gorszym od komunisty – złym Hiszpanem”. Pierwsza projekcja filmu, pomimo głośnego sprzeciwu włoskich anarchistów, odbyła się na festiwalu w Wenecji. Został on wyróżniony nagrodą federacji międzynarodowych krytyków FIPRESCI. Jego wielkość potwierdziło kolejne zwycięstwo na festiwalu w Moskwie oraz nagroda Francuskiej Akademii Filmowej. Film został dopuszczony do dystrybucji w Hiszpanii po licznych – absurdalnych – zmianach. Do dziś uważany jest przez niektórych krytyków za najlepszy hiszpański film.
Cenzura dała się we znaki także Buñuelowi. Jego film „Złoty wiek” został usunięty niedługo po premierze, a lokalna władza wydała nakaz zniszczenia rozpowszechnianych kopii. Słynny reżyser mógł się spodziewać, że jego zuchwałe pomysły wymierzone w mieszczańskie społeczeństwo, podważające jego ideały oraz instytucje takie jak Kościół, Państwo i Prawo nie zostaną odebrane z pokorą. Nawet jeśli dla przeciwwagi pokaże miłość w najczystszej postaci. Drugiego dnia w ramach przeglądu widzowie zobaczą odrestaurowaną wersję filmu, której premiera miała miejsce w tym roku na festiwalu w Cannes.
W weekend wyświetlone zostaną jeszcze trzy inne tytuły. Dwa z nich premierowo. „Wieża siedmiu garbatych” Edgara Neville’a – thriller fantastyczny z akcją osadzoną w XIX-wiecznym Madrycie, w którym nie zabrakło typowego dla reżysera humoru, poezji i zamiłowania do portretowania madryckiej obyczajowości. „Śmierć rowerzysty” – nagrodzone w Cannes drugie dzieło Juana Antonia Bardema, mocno zaangażowane politycznie, wyrażającego się krytycznie wobec reżimu i hiszpańskiego społeczeństwa. „Życie przed nami” – jeden z pierwszych filmów Gómeza, ukazujący w tragikomicznej formie problemy młodych małżonków, będący pierwszą częścią nieukończonej trylogii.
Cykl „Mistrzowie Kina Hiszpańskiego – Obras maestras” organizowany jest w warszawskim kinie Iluzjon przez Ambasadę Królestwa Hiszpanii, Instytut Cervantesa oraz Fundację Ava Arts. Wszystkie projekcje będą poprzedzone komentarzami zaproszonych gości.
Program:
„Kat” (El verdugo) – czwartek 14.11, godz. 20.00
„Złoty wiek” (La dedad de oro) – piątek 15.11, godz. 19.00
„Życie przed nami” (La vida por delante) – sobota 16.11, godz. 16.00
„Śmierć rowerzysty” – sobota 16.11, godz. 19.30
„Wieża siedmiu garbatych” (La torre de los siete jorobados) – niedziela 17.11, godz. 18.00
Ponadto, w piątek o godzinie 18.00 odbędzie się projekcja filmów krótkometrażowych nagrodzonych w konkursie iELE en corto!, zaś w sobotę o godz. 18.00 debata „Kino przed Almodovarem” z udziałem Dyrektora Programowego Filmoteki Hiszpańskiej, krytyka filmowego Carlosa Reviriego oraz fimoznawczyni Kamili Żyto. Wstęp na oba wydarzenia jest bezpłatny.
