Hiszpańskie kino przeciętnemu polakowi kojarzy się z filmami Pedra Almodóvara. Ten słynny reżyser, choć wypracował własny styl, podobnie jak jego rówieśnicy inspirował się twórczością dwójki wielkich reżyserów Luisa Buñuela czy Luisa Garcíi Berlangi. Im po części poświęcony będzie cykl „Mistrzowie Kina Hiszpańskiego – Obras maestras” zaplanowany na najbliższe dni w warszawskim kinie Iluzjon.
Pierwsza edycja skoncentrowana będzie na latach 50., z jednej strony uważanych za złote czasy hiszpańskiej komedii, z drugiej za lata rozkwitu realizmu w hiszpańskim kinie. Powstające w owych czasach produkcje były obrazem społeczeństwa odcinającego się od przeszłości, dążącego do zmiany, co nierzadko kończyło się niepowodzeniem i rodziło widoczną frustrację. Doskonałym tego przykładem jest nagrodzony Złotą Palmą film „Witaj nam, Mr Marshall” (oryg. Bienvenido, Mr. Marshall), wybrany filmem otwarcia cyklu. Jego twórca Luis García Berlanga w mocno ironicznym tonie przedstawia wizytę delegacji ze Stanów Zjednoczonych w biednej hiszpańskiej wiosce. Jest ona związana z planem odbudowy gospodarki kraju po II Wojnie Światowej. Sytuacja przerasta możliwości miejscowych notabli, a ich pomysły na uatrakcyjnienie gościom pobytu ocierają się o absurd i powodują wiele groteskowych sytuacji.
Realizm dominuje również w debiutanckich dziełach Carlosa Saury. Po „Potoku Manzanares” i „Niedzielnym popołudniu” – krótkich metrażach „madryckich” – mistrz hiszpańskiego kina nakręcił „Uliczników” (oryg. Los golfos). Jego pierwszy metrażowy film miał światową premierę na festiwalu w Cannes. Stamtąd rozpoczął trwającą dwa lata wędrówkę po świecie, by dopiero latem 1962 wejść do hiszpańskich kin. Opóźnienie to wynikało z frankistowskiej cenzury. „Ulicznicy” to zrealizowana w całości w naturalnej scenerii i przy udziale aktorów amatorów opowieść o grupce młodych ludzi utrzymujących się z drobnych napadów. Jej przywódca marzy o karierze torreadora i koledzy postanawiają mu pomóc w osiągnięciu tego celu.
W tamtych czasach w Hiszpanii swoją furtkę do kariery znaleźli zagraniczni twórcy. Węgier Ladislao Vajda nakręcił w 1956 roku „Wujaszka Jacinta” (oryg. Mi tío Jacinto). Jest to historia jednego dnia ukazująca kłopoty i nadzieje bezrobotnego torreadora oraz jego bratanka. W Madrycie pierwsze kroki stawiał także Włoch Marco Ferreri. U schyłku lat 50. spłodził w trzy filmy – „Los chicos”, „El pisito” i „El cochecito”. W ramach cyklu zobaczymy ten ostatni pod polskim tytułem „Wózek”. Jego bohaterem jest emerytowany siedemdziesięciolatek don Anselmo, spędzający czas z niepełnosprawnymi. Jako że poruszają się oni na zmotoryzowanych wózkach, postanawia on posiąść takowy, aby dotrzymać im kroku.
Na zamknięcie cyklu przypomniana zostanie „Viridiana” Luisa Buñuela z Silvią Pinal w roli głównej. Przedstawia losy młodej dziewczyny udającej się na prowincję z wizytą u wuja don Jaimego. Po śmierci żony mężczyzna mieszka samotnie w pokaźnej rezydencji. Dziewczyna tak bardzo przypomina mu zmarłą małżonkę, że postanawia jej się oświadczyć i zmusić do ślubu. Viridiana odrzuca zaloty wuja, który z rozpaczy popełnia samobójstwo. Ta dramatyczna sytuacja zmienia plany dziewczyny, która swoje dalsze życie chce poświęcić działalności charytatywnej i zamienia majątek wuja w przytułek dla bezdomnych.
Cykl „Mistrzowie Kina Hiszpańskiego – Obras maestras” organizowany jest w warszawskim kinie Iluzjon przez Ambasadę Królestwa Hiszpanii oraz Fundację Ava Arts. Wszystkie projekcje będą poprzedzone komentarzami zaproszonych gości.
Program:
„Witaj nam, Mr Marshall” – sobota 1.12, godz. 20.00
„Wujek Jacinto” – niedziela 2.12, godz. 16.00
„Ulicznicy” – niedziela 2.12, godz. 18.00
„Wózek” – poniedziałek 3.12, godz. 18.00
„Viridiana” – środa 5.12, godz. 18.00
Ponadto, w niedzielę o godzinie 12.00 w Barze Studio odbędzie się „brunch z Mistrzami”. Udział w dyskusji o cenzurze w hiszpańskim kinie wezmą Kepa Sojo (reżyser) oraz María Sonia Pacios Álvarez (producentka).
